Maatwerkdienstverlening 18-

Pitch

Met de overschrijding op het budget Jeugdzorg (Jeugd ZIN) wordt een saldo gerapporteerd dat ligt binnen de bandbreedte van € 0 positief en € 3 miljoen negatief welke gedurende het jaar werd gehanteerd. De hogere volumestijging die we in 2022 zagen (en raamden), zet zich in 2023 op een aantal producten voort waar slechts beperkt rekening mee werd gehouden. Deze hogere kosten zijn voornamelijk zichtbaar binnen de productgroepen begeleiding en behandeling. Daarnaast zijn de tarieven Jeugdzorg 2023 eind 2022 aanvullend verhoogd met gemiddeld 2,5% vanwege de hogere inflatie. Opvang binnen budget hiervan bleek niet mogelijk.

Het Jeugd ZIN budget betreft het saldo van de taakvelden 6.72 en 6.82. Naast het nadeel zoals hier opgenomen staat op taalveld 6.82 een voordeel van € 1,9 miljoen.

Tevens geven we bij dit taakveld een toelichting op de ombuigingsmaatregelen Jeugd. Deze toelichting is vooral kwalitatief van aard.

Detail

Maatwerkdienstverlening 18-
Met de overschrijding op het budget Jeugdzorg wordt een saldo gerapporteerd dat ligt binnen de bandbreedte van € 0 positief en € 3 miljoen negatief. De hogere volumestijging die we in 2022 zagen (en raamden), zet zich in 2023 op een aantal producten voort. Hier hielden we in het budget slechts beperkt rekening mee. Deze hogere kosten zijn voornamelijk zichtbaar binnen de productgroepen begeleiding en behandeling. Binnen jeugdwetvervoer wordt de overschrijding veroorzaakt door een aanzienlijk hogere indexatie van de tarieven in de vervoersbranche dan waar de gemeente rekening mee heeft gehouden in de begroting 2023 en de toename van het aantal JW indicaties. Door de verhoogde druk binnen het onderwijs en meer uitval van leerlingen neemt het aantal verzoeken voor alternatieven voor onderwijs toe en daarmee ook het aantal jeugdwetvervoer indicaties.
Daarnaast zijn de tarieven Jeugdzorg 2023 eind 2022 aanvullend verhoogd met gemiddeld 2,5% vanwege de hogere inflatie. Het opvangen hiervan binnen bestaand budget bleek niet mogelijk. De onzekerheden in ontwikkeling van volume en hogere tarieven zijn zichtbaar in de bandbreedte die we aanhouden. Met de hogere volumegroei in 2023 is al rekening gehouden in de MPB2024-2027. De verder toenemende kosten Jeugdzorg in 2023 is een trend die ook landelijk zichtbaar is. Via de Hervormingsagenda Jeugdzorg en het actieplan preventie Jeugdzorg & Onderwijs worden acties ingezet om deze trend om te buigen.

Maatregel 2: Budgetplafonds

In 2023 is besloten tot afschaffing van de budgetplafonds. Daarom rapporteren wij niet meer over deze maatregel.

Maatregel 3: Afschalen van 20% indicaties individuele voorzieningen via CJG naar algemene voorzieningen & CJG4Kracht

We zien dat voor 2023 het gestelde doel (450) voor het aantal cliënten wat ambulante ondersteuning krijgt via CJG4Kracht is gerealiseerd:      
2023   Aantal: 453      
2022   Aantal: 498      
2021   Aantal: 422      
2020   Aantal: 310      
2019   Aantal: 237       

Het financiële effect van deze maatregel bestaat uit diverse componenten:      

1. Lagere kosten directe hulpverlening      
Op basis van een aantal aannames zoals ook de AEF gebruikt in het rapport “Stelsel in groei” hebben we een inschatting gemaakt van de verdeling in zware en lichte trajecten die anders bij een Jeugdhulpaanbieder waren uitgevoerd. Op basis van het gemiddeld aantal uur per traject en uurtarief, komen we dan voor de 422 jeugdigen op een bedrag van € 1,8 miljoen. Als we de loonkosten van het CJG (€ 1,5 miljoen) hierop verminderen, is de indicatieve besparing € 0,3 miljoen      

2. Voorkomen jeugdzorg door inzet andere voorzieningen       
Doordat CJG4Kracht in de wijk actief is, is er meer kennis over de zorgbehoeften in de wijk. De laagdrempelige hulp zorgt ervoor dat toekomstige zorgvragen en problematiek voorkomen kunnen worden, bijvoorbeeld door inzet van Algemene voorzieningen. AEF herkent dit ook als belangrijke meerwaarde, helaas ontbreken gegevens (zowel binnen Apeldoorn als landelijk) om dit te kwantificeren.      

3. Voorkomen verzwaring van Jeugdzorg      
Problematiek van de jeugdige is eerder in beeld waardoor zwaardere zorg voorkomen wordt. De kosten van dit soort trajecten lopen fors uiteen en variëren van € 10.000 tot € 30.000 (AEF). Als dit in 1% van de gevallen gebeurd, kan de aanvullende besparing daarmee oplopen naar € 100.000 of meer.       

Daarnaast is de aanname dat de trajecten binnen CJG4Kracht korter zijn dan in maatwerkvoorzieningen. Daarnaast weten we dat uitstroom uit geïndiceerde zorg een punt van aandacht is.        

Maatregel 7: Grip krijgen op toewijzingen GI’s en scherper volgen OTS

Deze actie loopt, na opstart hulpverlening, weer door. Het heeft door de crisis enige vertraging opgelopen. CJG kijkt met grootste GI-en (JBG, WSG en LDH) mee naar indicaties om te voorkomen dat er stapeling van zorg binnen een traject plaatsvindt. Denk hierbij aan bijvoorbeeld hetzelfde zorgproduct uitgevoerd door meerdere jeugdhulpaanbieders.

We zien de afgelopen jaren dat het aantal jeugdbeschermingsmaatregelen (ondertoezichtstelling of voogdij) afneemt. In meer dan tweederde van de gevallen gaat het om een vorm van ondertoezichtstelling en in bijna een derde van de gevallen om een voogdijmaatregel. Er werden in 2023 minder maatregelen gestart en meer maatregelen beëindigd dan in 2022. Ook het aantal jongeren met een reguliere voogdijmaatregel daalde licht in 2023. De ondertoezichtstellingen zowel korter dan 1 jaar als langer dan 1 jaar nemen in 2023 af. Afgezet tegen voorlopige landelijke percentages 2023 ontvangt 1,3% Apeldoornse jeugdigen Jeugdbescherming tegenover 1,0% landelijk.

Maatregel 8: OJA, onderwijs en jeugdhulp combineren

AEF geeft in haar rapport “Stelsel in groei” aan dat de bespaarde kosten op een voorkomen traject uitkomen op
€ 2.326 (bruto). Dit bedrag wordt gebruikt om het effect van OJA te kunnen berekenen. De kosten aan inzet zijn
€ 1.988 per traject. Dit leidt tot het volgende gerealiseerde netto besparing: