Maatschappelijke ondersteuning

Pitch

Op het taakveld samenkracht en burgerparticipatie hebben we ten opzichte van de begroting 2023 per saldo een voordeel van € 1,3 miljoen. Dit voordeel is met name ontstaan door lagere uitgaven als gevolg van lagere verzilvering van tegoeden voor de mantelzorgwaardering, lagere vastgoeduitgaven op sociale culturele accommodaties en minder uitgaven voor flexibele aanvullingen algemene voorzieningen. Ook hebben we door terugvorderingen op algemene voorzieningen op grond van gewijzigde vaststellingsbesluiten hogere baten ontvangen waarmee we in de begroting geen rekening hebben gehouden.

Detail

Extra indexering algemene voorzieningen 2023
We hebben de financiële ondersteuning voor algemene voorzieningen, die onder de zorg-cao's vallen, in 2023 verhoogd met 3,02% (inclusief 0,565% nacalculatie van 2022). Hierdoor konden de organisaties die subsidie ontvangen de stijgende kosten opvangen en blijven zorgen voor het aanbod van gesubsidieerde (algemene) voorzieningen voor onze inwoners.

Flexibele aanvulling Algemene Voorzieningen
In 2023 waren er minder flexibele aanvullingen op subsidieregelingen noodzakelijk omdat we minder beslissingen op bezwaar en beroepsprocedures hadden.

Mantelzorgwaardering als Stadspas
Evenals in 2022 zien we wederom dat het daadwerkelijk uitgegeven bedrag aan mantelzorgwaardering achterblijft bij het aantal uitgegeven stadspassen voor de mantelzorgwaardering (2021: 5.100, 2022: 5.150 en 2023: 5.175). In 2023 zien we dus een vergelijkbaar overschot op het budget voor de mantelzorgwaardering. Dit betekent dat een deel van het tegoed dat via de stadspassen wordt toegekend niet verzilverd wordt.

Vastgoeduitgaven op sociale culturele accommodaties
De vastgoeduitgaven op de sociale culturele accommodaties vallen lager uit door met name een lagere toegerekende renten van 0,4%,

Faciliteitenbesluit opvangcentra
In het faciliteitenbesluit is geregeld dat de gemeenten die een opvangcentrum voor asielzoekers hebben, uitkeringen krijgen om hun werkzaamheden in en voor de opvangcentra te kunnen vergoeden.
Op basis van dit besluit wordt jaarlijks door het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) een uitkering verstrekt. De rijksbijdrage 2023 van € 164.000, die ontvangen is bij de decembercirculaire 2023, zal in 2024 ingezet worden ter dekking van extra kosten t.b.v. de opvang van asielzoekers. We stellen daarom voor het restantbudget via een reserve overlopend project (ROP) over te hevelen naar 2024.

Inclusie/ cultuursensitiefwerken
In de MPB 2023-2026 is er voor 2023 en 2024 een bedrag van € 75.000 toegekend voor verbeteren toegankelijkheid. Op dit moment wordt er gewerkt aan een programma 'Knelpunten oplossen in de buitenruimte', een projectplan 'Toegankelijkheid Huis van de Stad' en een projectplan 'Openbare toiletten' waardoor we de middelen 2023 niet volledig hebben uitgegeven.
De inzet en bekostiging van o.a. de De Hoge Nood app die onderdeel uitmaken van dit programma zullen in 2024 worden gemaakt. De toegekende gelden voor verbeteren toegankelijkheid van 2023 en 2024 zijn hiervoor als dekking nodig. We stellen daarom voor het restantbudget via een reserve overlopend project (ROP) over te hevelen naar 2024.

Terugvorderingen algemene voorzieningen 2021/2022
Op grond van gewijzigde vaststellingsbesluiten voor 2021 en of 2022 hebben we subsidies voor basisontmoetingsplekken, inwonerondersteuning, dagbesteding en mantelzorgondersteuning lager vastgesteld en teruggevorderd. In verband met corona zijn met name diverse collectieve activiteiten niet doorgegaan. Medewerkers zijn soms op andere (niet gesubsidieerde anders gefinancierde) werkzaamheden ingezet, waardoor subsidie is teruggevorderd.

Pitch

Op het taakveld toegang en eerstelijnsvoorzieningen hebben we ten opzichte van de begroting 2023 per saldo (voor verrekening met reserves) een voordeel van € 2,7 miljoen. Dit voordeel is ontstaan door met name lagere uitgaven voor organisatiekosten stedelijke expertiseteams (SET) omdat we even als in 2022 uitgegaan zijn van een hoger budget, lagere innovatiekosten maatschappelijke ontwikkeling omdat nog niet alle werkzaamheden voor de digitale sociale kaart en monitor maatschappelijke ontwikkeling zijn uitgevoerd, lagere uitgave lokaal huiselijke geweld inclusief jeugdprostitutie vanwege afschaling personele capaciteit en minder uitgaven voor het vormgeven van een breed toegankelijker loket via Samen055 die we betalen uit de middelen versterken van gemeentelijke dienstverlening aan kwetsbaren (POK-middelen).

Detail

Lokaal huiselijk geweld incl. jeugdprostitutie
Binnen het budget lokaal huiselijk geweld is er voor de toekomsttuin Apeldoorn een bedrag van € 36.850,- uitgegeven. Gezien de personele capaciteit waar afschaling heeft plaatsgevonden blijkt de raming van € 0,4 miljoen niet haalbaar voor 2023. Het resterende bedrag ad € 0,36 miljoen zal via een ROP meegenomen worden naar 2024. Hier hangt voor € 63.000,- een verplichting onder m.b.t. trainingen welke in 2024 gefactureerd zullen worden.

Organisatiekosten Stedelijke Expertiseteams (SET)
"Net als vorig jaar zijn de organisatiekosten van de stedelijke expertiseteams (SET) lager uitgevallen dan begroot, totaal ongeveer € 0,7 miljoen. In de MPB is al uitgegaan van een lager begrotingsbedrag van ongeveer € 1 miljoen vanaf 2024. Daarmee is dit het laatste jaar van de onderbesteding.
Zoals we hebben opgenomen in het coalitieakkoord zetten we stevig in op regie. Als het gaat om het verbeteren van de regie over jeugdzorg en veiligheid (SET), blijft het monitoren en mogelijk aanpassen van de capaciteit noodzakelijk. We stellen voor om het voordelige resultaat 2023 in 2024 in te zetten voor de implementatie van de brede wijkteams."                 

Versterken gemeentelijke dienstverlening aan kwetsbaren (POK-middelen)
Gemeenten ontvangen structureel middelen om de dienstverlening aan mensen in kwetsbare posities te versterken. De middelen komen naar aanleiding van de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslagen (POK). De middelen zetten wij in voor het vormgeven van een breed toegankelijker loket via wijkteams Samen055 zodanig dat onze dienstverlening aansluit bij de leefwereld van onze inwoners. De kosten die nodig zijn voor deze inrichting betalen wij uit deze middelen. In 2023 hebben we niet alle middelen besteed. Voor het verder vormgeven van deze inrichting hebben we deze overgebleven middelen nodig in 2024. We willen deze middelen met name gebruiken voor het tijdelijk inzetten van extra personeel om de nieuwe inrichting / werkwijze per 1-1-2024 zo effectief mogelijk te laten zijn. Met de tijdelijke extra formatie creëren we ruimte voor leren, ontwikkelen en het zo goed mogelijk op de praktijk laten aansluiten van de werkzaamheden. We stellen voor om het voordelige resultaat 2023 in 2024 in te zetten voor de implementatie van de brede wijkteams."          

Innovatiekosten Maatschappelijke Ontwikkeling
Na de motie “meetbaar en merkbaar” (november 2022) zijn we in 2023 gestart met een raadswerkgroep om uitvoering te geven aan de motie. Eind 2023 is een eerste deel van de monitor maatschappelijke ontwikkeling gereed en word begin 2024 door de raadswerkgroep opgeleverd aan de raad. In 2024 wordt de monitor uitgebreid met elementen op gebied van Gezondheid en Jeugd & Onderwijs.
Ten aanzien van de digitale sociale kaart is in 2023 markonderzoek verricht, advies uitgebracht en zijn de functionele en technische eisen in kaart gebracht, waarmee begin 2024 een aanbesteding gestart kan worden en naar verwachting halverwege 2024 de eerste opzet van de kaart opgeleverd kan worden.
Gebieds- en actiegericht werken (Pilot buurt aan zet). Deze pilot is gestart in 2023 en loopt door in 2024 (ABCD-aanpak)
Niet alle werkzaamheden voor de monitor maatschappelijke ontwikkeling, Sociale kaart en de Pilot Buurt aan zet zijn uitgevoerd en daarmee niet alle middelen besteed.

Voor het verder vormgeven van informatiegestuurd werken (digitale sociale kaart, monitor sociaal) en het gebieds- en actiegericht werken (Pilot Buurt aan zet), hebben we deze overgebleven middelen nodig voor in 2024. We stellen voor het resterende budget via een reserve overlopend project over te hevelen naar 2024.

Inhuur personeel van derden
In 2023 hebben we ten laste van dit budget minder uitgaven verantwoord omdat we hiervoor incidenteel  de specifieke rijksmiddelen IZA/ GALA hebben kunnen inzetten.

Pitch

Geen afwijkingen boven de rapportagegrens

Detail

Geen nadere toelichting van toepassing.

Pitch

Op het taakveld Maatwerkvoorzieningen (Wmo) wordt een voordeel van € 0,86 miljoen gerapporteerd. Dit is voornamelijk het gevolg van een onderbesteding op het collectief vervoer WMO. Reden daarvan is een lagere gebruiksgraad binnen het vraagafhankelijk vervoer PlusOV, de definitieve eindafrekening 2022 t.o.v. de balanspost en het verschil tussen de originele begroting PlusOV en die van de gemeente Apeldoorn voor het VAV. Op collectief vervoer wordt daarmee een verwacht overschot van € 0,85 miljoen gerapporteerd voor 2023.

Detail

Collectief vervoer WMO
Binnen het collectief vervoer WMO zien we een onderbesteding door een verschil tussen de begroting PlusOV t.o.v. hetgeen begroot voor het vraagafhankelijk vervoer (VAV) gemeente Apeldoorn van zo’n € 0,2 miljoen, welke wordt opgedreven door verder achterblijvende reizigersaantallen resulterend in een extra onderbesteding van zo’n € 0,31 miljoen. Reden daarvan is dat de reizigersaantallen als gevolg van corona fors naar beneden zijn gegaan met als verwachting dat dit in de jaren na corona weer zou herstellen. Echter, in 2023 trekt dit niet zo aan als verwacht. Daarnaast is er voor het collectief vervoer sprake van een eindafrekening over 2022 van zo’n € 0,32 miljoen (de extra ontvangen terugbetaling van PlusOV t.o.v. de verwachte opgenomen terugbetaling PlusOV in de jaarrekening 2022). Daartegenover staat dat de kosten van de regiefunctionaris van PlusOV van 2022 t.l.v. het budget 2023 komen voor € 30.000,-. Op collectief vervoer wordt daarmee een  overschot van ruim € 0,8 miljoen gerealiseerd voor 2023.

Pitch

Op het taakveld maatwerkdienstverlening 18+ hebben we per saldo in 2023 een voordeel van € 2,4 miljoen. Dit komt voornamelijk door een werkelijke volumegroei die lager is dan verwacht, zowel bij huishoudelijke hulp als ook bij begeleiding groep. Daarnaast is bij huishoudelijke hulp krapte op de arbeidsmarkt zichtbaar. Hierdoor zijn ook in 2023 wachtlijsten bij de aanbieders.

Detail

Huishoudelijke hulp
In de MPB is rekening gehouden met een aanzienlijke volumegroei. Deze groei is echter slechts gedeeltelijk zichtbaar in 2023, vanwege wachtlijsten bij aanbieders.

Begeleiding en dagbesteding Wmo
In de MPB is rekening gehouden met een jaarlijkse volumegroei. Bij begeleiding individueel zien we in werkelijkheid een hogere groei dan verwacht, terwijl bij begeleiding groep een minimale groei gesignaleerd is. Bij begeleiding is slechts een onderbesteding van € 0,6 miljoen te zien op een begroting van € 22 miljoen.

AMV'ers 18+
De gemeente is verantwoordelijk voor het financieren van verlengd verblijf voor jongeren die op hun 18e verjaardag zelfstandig gaan wonen maar nog geen woonruimte hebben. Het overgebleven bedrag van € 0,1 miljoen uit 2023 wordt overgedragen naar 2024 via een ROP, omdat er ook in 2024 nog kosten hiervoor gemaakt worden.

Pitch

Op het taakveld geëscaleerde zorg 18+ hebben we in 2023 een voordeel van € 7 miljoen. Dit voordeel wordt deels veroorzaakt door vertragingen in het project voor de aanpassingen van gebouwen bij Omnizorg, waardoor de geplande uitgaven pas op z'n vroegst in 2024 en 2025 plaatsvinden. Bovendien zijn de uitgaven voor de uitvoering van het plan van aanpak voor dak- en thuisloosheid lager uitgevallen, en hebben we een hogere bijdrage van het Rijk ontvangen voor maatwerkvoorzieningen beschermd wonen.

Detail

Maatwerkvoorzieningen BW
Het voordeel van bijna € 3 miljoen is te verklaren door een extra rijksbijdrage MOBW via de meicirculaire. Deze hogere rijksbijdrage is toegevoegd aan het ZIN-budget maar niet nodig gebleken.

Overschot MOBW
Het voordeel op de maatwerkvoorzieningen BW resulteert in een verhoogd saldo dat verrekend wordt met de regio gemeentes. Hierdoor valt het overschot MOBW (verrekening regio gemeentes) hoger uit dan begroot.

Verbouwing Omnizorg
In oktober 2023 heeft het college een besluit genomen over de toekomstbestendige invulling van de 3e en 4e verdieping in Omnizorg. Uw raad is hierover per raadsbrief geïnformeerd. Met dit besluit werkt de projectgroep in 2024 verder om voor de totale verbouwingsopgave een definitief ontwerp met kostenraming op te stellen. Dat zal resulteren in een raadsvoorstel met een kredietaanvraag. De uitvoering zal naar verwachting in 2025 starten. De budgetten voor tijdelijke huisvesting tijdens verbouwing van € 1,2 miljoen en gedeeltelijk afboeken van boekwaarde vanwege sloop van onderdelen van € 1,0 miljoen, zijn daarom pas vanaf 2024, danwel 2025, benodigd. Deze zijn als ROP opgenomen in de jaarrekening 2023 (zie ook taakveld 0.10).

Uitvoering plan van aanpak dak- en thuislozen
In de afgelopen 2 jaar is er een aantal projecten uitgevoerd die opgenomen zijn in het plan van aanpak Dak- en thuislozen. Een groot deel van de in de begroting opgenomen uitgaven zal worden besteed aan de verbouwing van Omnizorg, vervolg op Skeave Huse, FFwonen 2.0. Omdat het hier gaat om regionale middelen, zullen de middelen hiervoor beschikbaar moeten blijven.
In dit plan van aanpak was rekening gehouden met een incidentele bijdrage van € 1,4 miljoen voor de verbouwing van Omnizorg wat het investeringsbedrag zou verlagen. Vanwege een verplichte financieel technische correctie valt deze bijdrage nu vrij en komt via de jaarrekening 2023 volgend jaar beschikbaar voor dekking van de kapitaallasten van de verbouwing.
Het resterende bedrag van € 0,7 miljoen voor de uitvoering van de aanpak dak- en thuisloosheid stellen we voor om beschikbaar te houden voor uitgaven in 2024.

Eigen bijdrage MOBW via CAK
Er heeft een verschuiving plaatsgevonden van CAK ontvangsten van Wmo naar MOBW.

Pitch

Op het taakveld volksgezondheid hebben we ten opzichte van de begroting 2023 per saldo een voordeel van € 0,9 miljoen. Dit voordeel is ontstaan doordat we de reguliere uitgaven op de gezond en fit budgetten en het actieplan preventie & gezondheid nagenoeg volledig ten laste van de rijksmiddelen IZA en GALA hebben verantwoord.

Detail

Actieplan preventie & gezondheid
In de MPB 2023-2026 is tot en met 2026 € 0,5 miljoen per jaar beschikbaar gesteld om acties te doen op het gebied van preventie en gezondheid. Hiervoor is het actieplan Samen in actie voor een gezond Apeldoorn! opgesteld. Dit actieplan is opgesteld rondom de thema's waaruit het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) bestaat. Vanaf het jaar 2023 ontvangen we ook specifieke rijksmiddelen voor het GALA. Omdat we in 2023 eenmalig de acties uit het actieplan hebben gefinancierd uit de specifieke middelen GALA is in 2023 een incidenteel een voordeel ontstaan.

GGD algemeen aandeel
In het jaar 2022 en 2023 heeft GGD Noord- en Oost-Gelderland btw betaald die de deelnemende gemeenten kunnen terugvorderen. Dit bedrag is een eenmalig voordeel voor elke gemeente wanneer ze belastingaangifte doen. Voor de gemeente Apeldoorn is dit voordeel € 109.000.

Integraal Zorg Akkoord (IZA)/Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA)
Vanaf 2023 hebben we geld ontvangen voor het IZA en het GALA (brede SPUK). Omdat we dit geld pas later in het jaar hebben gekregen en de plannen gedurende het jaar zijn vastgesteld, is niet al het geld gebruikt. We moeten het overschot aan budget voor 2023 terugbetalen. Bij de brede SPUK mogen we 20% van het toegekende geld doorschuiven naar 2024, en hiermee hebben we rekening gehouden.
Omdat het gaat om specifiek toegewezen geld dat moet worden terugbetaald als het niet wordt gebruikt, heeft dit geen invloed op het resultaat in de jaarrekening. De inkomsten en uitgaven zijn daarom gelijk aan elkaar.

Pitch

De afwijking van € 9 miljoen op dit taakveld ontstaat door de storting in de reserve MOBW, reserve overlopende projecten en de algemene reserve. Tegenover dit nadeel staat het voordeel op de taakvelden 6.1 samenkracht en burgerparticipatie, 6.2 toegang en eerste lijnsvoorzieningen, 6.71 maatwerkdienstverlening 18+ en 6.81 geëscaleerde zorg 18+.

Detail

Reserve MOBW
Het gaat hier om het verschil tussen de rijksbijdrage BW en de werkelijke kosten. Het overschot wordt gestort in de reserve t.b.v. de transitie naar Beschermd Thuis.

Het voordeel op de maatwerkvoorzieningen BW resulteert in een verhoogd saldo MOBW dat verrekend wordt met de regio gemeentes en het Apeldoornse deel dat wordt gestort in de reserve MOBW. Het saldo van de reserve valt hierdoor hoger uit dan begroot. Tevens is de begrote storting van de reserve te laag geraamd aangezien al rekening werd gehouden met de beoogde afbouw,

ROP programma 7
We doen voor verschillende budgetten een beroep op de reserve overlopende projecten, zie hiervoor de toelichting op de betreffende taakvelden. Binnen programma zeven gaat het om de volgende onderdelen: