1. Inclusieve samenleving: Iedereen doet mee!

1. Inclusieve samenleving: Iedereen doet mee!

Wat hebben we bereikt in 2023?
Dit jaar stond voor een belangrijk deel in het teken van het Actieplan Armoede. In het Actieplan zijn diverse acties opgenomen, die we hier niet allemaal kunnen benoemen. We verwijzen voor meer gedetailleerde informatie naar de eerste Tussenrapportage (Armoede tussenrapportage , Bijlage Actiepunten toegelicht en Raadsbrief ) die in januari 2023 met de gemeenteraad is besproken. We noemen een aantal voorbeelden van de resultaten uit 2023. We zijn met een groep enthousiaste Armoede Aanpakkers de wijken ingegaan om van deur tot deur te gaan en inwoners te spreken over wat er in hun leven en wijk speelt. We hebben zo’n 800 inwoners gesproken, waarvan ongeveer 25% van de inwoners aangaf in gesprek te willen gaan over armoede en/of schulden. We hebben een App ontwikkeld waarmee mensen kunnen zien of zij recht hebben op bepaalde regelingen. Denk aan toeslagen van de Belastingdienst of aan regelingen die de gemeente Apeldoorn kent. Deze App, BerekenUwRechtPlus, is in totaal 700 keer ingevuld. We hebben de inkomensgrens verhoogd voor de RegelRecht-regelingen van 120% naar 130%. Mede hierdoor zien we een stijging in de toekenning van onderstaande regelingen: - 16.000 Stadspassen (stijging 25% t.o.v. 2022) - 3400 Kidskaarten (stijging 10% t.o.v. 2022) - 300 zwemdiploma-vergoedingen (stijging 35% t.o.v. 2022) - 6000 compensaties gebruikt eigen risico zorgverzekering (stijging 45% t.o.v. 2022) - 99 vergoedingen gehandicaptenparkeerkaart (verdubbeling t.o.v. 2022) We hebben in 2023 de voorbereidingen getroffen waardoor onze dienstverlening vanaf 2024 dichter bij onze inwoners wordt georganiseerd vanuit vijf wijkteams en vanuit de locaties van Samen055 in de wijken. Vanaf dat moment organiseren we onder de vlag van Samen055 één integrale brede toegang. Binnen deze toegang werken we met de profielen Lichte Ondersteuning (welzijn), Zorg en Ondersteuning (o.a. Wmo), Opvoeden en Opgroeien (jeugd), Bestaanszekerheid, Vroegsignalering en Schuldhulpverlening en op het profiel Intensieve Regie (Veilig Thuis etc). Wij werken samen met het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG), Mee Samen en Stimenz onder één integrale aansturing. De inwoner is met zijn vragen op het sociaal domein op de juiste plek, wordt niet doorverwezen en wordt vanuit meerdere leefgebieden geholpen. Ook werken we vanuit samen055 met vaste contactpersonen en voeren we regie bij meervoudige vragen. We zagen in 2023 het aantal bijstandsuitkeringen met 190 toenemen ten opzichte van 2023. Het aantal nieuw toegekende uitkeringen lag weliswaar op een laag niveau, maar dat gold nog meer voor het aantal beëindigde uitkeringen waardoor per saldo het aantal uitkeringen steeg. Deze toename valt tegen want we hadden verwacht dat het aantal uitkering zou dalen. We zagen in 2023 dat de problematiek van de inwoners die nog geen werk hebben zodanig groot is, dat het moeilijk is om hen direct aan het werk te helpen. In 2023 begeleidden wij 490 inburgeraars onder de wet Inburgering, waarvan 206 inburgeraars een Participatiewet-uitkering hadden. We hebben in 2023 102 statushouders naar parttime of fulltime werk of naar een opleiding begeleid. Wij doen dit samen met Lucrato in een speciaal voor de doelgroep ontwikkelde werkwijze, waar onder andere cultuursensitief werken onderdeel van is. De voortdurende oorlog in Oekraïne en de vluchtelingenstroom die als gevolg daarvan is ontstaan, hebben naast maatschappelijke ook financiële gevolgen voor de gemeente. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne. De burgemeester draagt op grond van de Regeling Opvang Ontheemden Oekraïne zorg voor het aanbieden van gemeentelijke opvanglocaties voor ontheemden. Sinds maart 2022 worden in Apeldoorn ontheemden uit Oekraïne opgevangen. Zowel in de gemeentelijke opvang als bij gastgezinnen. Op basis van de landelijke opgave en de verdeelsleutel binnen de veiligheidsregio is onze opgave in 2023 gestegen van 736 naar 1.001 opvangplekken. In 2023 is opvang geboden op de locaties: Casa Bonita, Pomonalaan, Schopenhauerstraat, Lupineweg, Deventerstraat 184, en de Waterman- en Vissenstraat. Aan deze locaties is in verband met de verdere stijging van de opvangopgave medio 2023 de locatie Christiaan Geurtsweg toegevoegd, nadat deze eerst grondig is verbouwd. Naast het bieden van opvang, werkten wij samen met de zorgpartijen om de medische noodzakelijke zorg toegankelijk te houden. Daarnaast voerden wij de leefgeldregeling uit, die bestaat uit een financiële toelage aan vluchtelingen die niet beschikken over inkomsten en een regeling voor buitengewone kosten. Ook boden wij onderwijs aan minderjarigen, werden er educatieve en recreatieve activiteiten aangeboden en ondersteunden wij met behulp van Lucrato mensen richting werk. Het afgelopen jaar is breed binnen de gemeente Apeldoorn (zowel bestuurlijk als ambtelijk) aanzienlijke extra inzet gepleegd om uitvoering te geven aan opvang, onderwijs en zorg van ontheemden Oekraine en alles wat daarbij komt kijken. In 2023 nam het aantal bedrijven in onze arbeidsmarktregio met een PSO (Prestatieladder Sociaal Ondernemen) certificering toe met 7; waarvan 4 in Apeldoorn. Hierdoor slagen we er niet alleen in om met de inzet van SROI werkgelegenheid te creëren voor mensen met een uitkering, maar er komen ook tijdelijke werkervaringsplaatsen waardoor de afstand tot de arbeidsmarkt kleiner wordt. Met name ondernemers en bedrijven in de krapte sectoren geven meer dan voorheen invulling aan Social Return On Investment (SROI) onder andere door gastcolleges op scholen te geven en rondleidingen in hun bedrijf te organiseren voor leerlingen. Zij geven op ‘impactvolle’ manieren (die bijdragen aan de brede welvaart) invulling de aan SROI verplichtingen. Ook koppelden we in het kader van hun SROI-opdracht een adviesbureau Civiele Techniek en Bouwkunde aan een aantal basisscholen in Apeldoorn om de buitenruimte/speelruimte rondom de school aan te pakken. Het adviesbureau levert de kennis, materialen en de mankracht.

Wat hebben we bereikt in 2023?

Dit jaar stond voor een belangrijk deel in het teken van het Actieplan Armoede. In het Actieplan zijn diverse acties opgenomen, die we hier niet allemaal kunnen benoemen. We verwijzen voor meer gedetailleerde informatie naar de eerste Tussenrapportage (Armoede tussenrapportage , Bijlage Actiepunten toegelicht en Raadsbrief ) die in januari 2023 met de gemeenteraad is besproken. We noemen een aantal voorbeelden van de resultaten uit 2023.
We zijn met een groep enthousiaste Armoede Aanpakkers de wijken ingegaan om van deur tot deur te gaan en inwoners te spreken over wat er in hun leven en wijk speelt. We hebben zo’n 800 inwoners gesproken, waarvan ongeveer 25% van de inwoners aangaf in gesprek te willen gaan over armoede en/of schulden. We hebben een App ontwikkeld waarmee mensen kunnen zien of zij recht hebben op bepaalde regelingen. Denk aan toeslagen van de Belastingdienst of aan regelingen die de gemeente Apeldoorn kent. Deze App, BerekenUwRechtPlus, is in totaal 700 keer ingevuld.

We hebben de inkomensgrens verhoogd voor de RegelRecht-regelingen van 120% naar 130%. Mede hierdoor zien we een stijging in de toekenning van onderstaande regelingen:
-   16.000 Stadspassen (stijging 25% t.o.v. 2022)
-   3400 Kidskaarten (stijging 10% t.o.v. 2022)
-   300 zwemdiploma-vergoedingen (stijging 35% t.o.v. 2022)
-   6000 compensaties gebruikt eigen risico zorgverzekering (stijging 45% t.o.v. 2022)
-   99 vergoedingen gehandicaptenparkeerkaart (verdubbeling t.o.v. 2022)

We hebben in 2023 de voorbereidingen getroffen waardoor onze dienstverlening vanaf 2024 dichter bij onze inwoners wordt georganiseerd vanuit vijf wijkteams en vanuit de locaties van Samen055 in de wijken. Vanaf dat moment organiseren we onder de vlag van Samen055 één integrale brede toegang. Binnen deze toegang werken we met de profielen Lichte Ondersteuning (welzijn), Zorg en Ondersteuning (o.a. Wmo), Opvoeden en Opgroeien (jeugd), Bestaanszekerheid, Vroegsignalering en Schuldhulpverlening en op het profiel Intensieve Regie (Veilig Thuis etc). Wij werken samen met het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG), Mee Samen en Stimenz onder één integrale aansturing. De inwoner is met zijn vragen op het sociaal domein op de juiste plek, wordt niet doorverwezen en wordt vanuit meerdere leefgebieden geholpen. Ook werken we vanuit samen055 met vaste contactpersonen en voeren we regie bij meervoudige vragen.

We zagen in 2023 het aantal bijstandsuitkeringen met 190 toenemen ten opzichte van 2023. Het aantal nieuw toegekende uitkeringen lag weliswaar op een laag niveau, maar dat gold nog meer voor het aantal beëindigde uitkeringen waardoor per saldo het aantal uitkeringen steeg. Deze toename valt tegen want we hadden verwacht dat het aantal uitkering zou dalen. We zagen in 2023 dat de problematiek van de inwoners die nog geen werk hebben zodanig groot is, dat het moeilijk is om hen direct aan het werk te helpen.

In 2023 begeleidden wij 490 inburgeraars onder de wet Inburgering, waarvan 206 inburgeraars een Participatiewet-uitkering hadden. We hebben in 2023 102 statushouders naar parttime of fulltime werk of naar een opleiding begeleid. Wij doen dit samen met Lucrato in een speciaal voor de doelgroep ontwikkelde werkwijze, waar onder andere cultuursensitief werken onderdeel van is.

De voortdurende oorlog in Oekraïne en de vluchtelingenstroom die als gevolg daarvan is ontstaan, hebben naast maatschappelijke ook financiële gevolgen voor de gemeente. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne. De burgemeester draagt op grond van de Regeling Opvang Ontheemden Oekraïne zorg voor het aanbieden van gemeentelijke opvanglocaties voor ontheemden. Sinds maart 2022 worden in Apeldoorn ontheemden uit Oekraïne opgevangen. Zowel in de gemeentelijke opvang als bij gastgezinnen. Op basis van de landelijke opgave en de verdeelsleutel binnen de veiligheidsregio is onze opgave in 2023 gestegen van 736 naar 1.001 opvangplekken. In 2023 is opvang geboden op de locaties: Casa Bonita, Pomonalaan, Schopenhauerstraat, Lupineweg, Deventerstraat 184, en de Waterman- en Vissenstraat. Aan deze locaties is in verband met de verdere stijging van de opvangopgave medio 2023 de locatie Christiaan Geurtsweg toegevoegd, nadat deze eerst grondig is verbouwd. Naast het bieden van opvang, werkten wij samen met de zorgpartijen om de medische noodzakelijke zorg toegankelijk te houden. Daarnaast voerden wij de leefgeldregeling uit, die bestaat uit een financiële toelage aan vluchtelingen die niet beschikken over inkomsten en een regeling voor buitengewone kosten. Ook boden wij onderwijs aan minderjarigen, werden er educatieve en recreatieve activiteiten aangeboden en ondersteunden wij met behulp van Lucrato mensen richting werk. Het afgelopen jaar is breed binnen de gemeente Apeldoorn (zowel bestuurlijk als ambtelijk) aanzienlijke extra inzet gepleegd om uitvoering te geven aan opvang, onderwijs en zorg van ontheemden Oekraine en alles wat daarbij komt kijken.

In 2023 nam het aantal bedrijven in onze arbeidsmarktregio met een PSO (Prestatieladder Sociaal Ondernemen) certificering toe met 7; waarvan 4 in Apeldoorn. Hierdoor slagen we er niet alleen in om met de inzet van SROI werkgelegenheid te creëren voor mensen met een uitkering, maar er komen ook tijdelijke werkervaringsplaatsen waardoor de afstand tot de arbeidsmarkt kleiner wordt. Met name ondernemers en bedrijven in de krapte sectoren geven meer dan voorheen invulling aan Social Return On Investment (SROI) onder andere door gastcolleges op scholen te geven en rondleidingen in hun bedrijf te organiseren voor leerlingen. Zij geven op ‘impactvolle’ manieren (die bijdragen aan de brede welvaart) invulling de aan SROI verplichtingen. Ook koppelden we in het kader van hun SROI-opdracht een adviesbureau Civiele Techniek en Bouwkunde aan een aantal basisscholen in Apeldoorn om de buitenruimte/speelruimte rondom de school aan te pakken. Het adviesbureau levert de kennis, materialen en de mankracht.